Να είσαι ο εαυτός σου, όλοι οι άλλοι ρόλοι είναι πιασμένοι.

~ Oscar Wilde, 1854-1900

Τετάρτη 25 Νοεμβρίου 2015

Ισότητα μεταξύ των δύο φύλων: Οικογένεια-Διαπαιδαγώγηση

Πολλές και όμορφες καλησπέρες, και ευχαριστώ από καρδιάς όσους μου ευχήθηκαν για τη γιορτή μου. Την προηγούμενη εβδομάδα έγραψα την άποψή μου περί ισότητας μεταξύ των δύο φύλων. Σήμερα θα μιλήσω πάνω-κάτω για το ίδιο πράγμα, απλά θα πάρουμε τον προβολέα αυτού του ζητήματος και θα απαντήσουμε στην εξής ερώτηση: Τι ρόλο βαράει η οικογένεια στο τι άποψη θα έχει το μέλος της, όσον αφορά την ισότητα των δύο φύλων; Φυσικά δεν προέρχονται όλα τα ερεθίσματα από εκεί, ο βαθμός επιρροής ποικίλλει ανάλογα τον τύπο της οικογένειας αλλά και της κοινωνίας, όπως και ανάλογα την προσωπικότητα του ίδιου του ανθρώπου... Δεν μπορούμε όμως να αρνηθούμε πως από την οικογένεια αποκομίζεται σημαντικό μέρος της μελλοντικής νοοτροπίας! Και ας προχωρήσουμε λοιπόν σε παραδείγματα, από τη ματιά μιας γυναίκας...

Από μικρή θυμάμαι ρωτούσα τη μητέρα μου γιατί υπάρχουν λιγότερες γυναίκες πρόεδροι, ραλίστες, αστροναύτες, πιλότοι... Και εκείνοι μου απαντούσε πως αυτά που περιόριζαν τις γυναίκες ήταν τα γενικά στερεότυπα και όχι οι φυσικές τους ικανότητες. Ε, τελικά, δεν μου έφυγε αυτή η μανία και εξακολουθώ να έχω αυτή την ερώτηση. Δηλαδή για να οδηγήσω μια Ferrari πρέπει να έχω τρία κρεμαστά ανάμεσα στα πόδια μου αλλιώς θα με κοιτάνε περίεργα; Αυτό φυσικά το λέω χωρίς να θέλω να προσβάλλω κανέναν άντρα μιας και αν ξέρεις πώς λειτουργούν είναι μια χαρά αξιαγάπητοι! Αλλά γιατί ο καθένας να μην μπορεί να γίνει ό,τι θέλει; Μπορεί ένας άντρας να θέλει να γίνει στυλίστας, κομμωτής ή να κατασκευάζει κοσμήματα, και ουσιαστικά αν το κάνει τα στερεότυπα θα τον βγάλουν γυναικωτό και θα πουν ότι "το τρίβει το πιπέρι"! Δεν είναι άδικο; Και δυστυχώς αυτά τα στερεότυπα ξεκινούν πρώτα μέσα από την οικογένεια: "Αυτό είναι αντρικό/γυναικείο επάγγελμα - βρες κάτι 'σωστό' να κάνεις, 'δεν είναι για σένα αυτά' παιδί μου"!

Μια άλλη παραμύθα είναι αυτή του τύπου "τα κορίτσια έχουν καλούς τρόπους". Δηλαδή είναι ανεπίτρεπτο να έχει άποψη, να αντισταθεί αν κάτι δεν της αρέσει, επειδή "είναι γυναίκα" και συνεπώς, μπιμπελό! "Είσαι γυναίκα, πρέπει στην οικογένεια να κρατάς τις ισορροπίες! Μη μαλώνεις - να μη χαλάς την τάξη!" Όχι αγαπητοί μου. Δηλαδή ένα αρσενικό επιτρέπεται να έχει άποψη, να προσυλητίσει τη γυναίκα σε αυτή, να βρίζει, να φωνάζει και να φέρεται σαν άγριος; Εντάξει, εγώ δεν γύρισα να μιλήσω στους γονείς μου με πλήρη ασέβεια, όμως ΟΧΙ επειδή είμαι κορίτσι. Και εγώ και οι δύο αδελφοί μου διδαχθήκαμε να έχουμε άποψη και το θάρρος αυτής, αλλά και τρόπους. Όσο μίζερη ζωή περιμένει μια γυναίκα που σκύβει το κεφάλι, άλλο τόσο μίζερη θα είναι και για έναν άντρα που φέρεται σαν απολίτιστος. 

Επίσης κάτι που κάνουν οι γονείς, εσκεμμένα ή άθελά τους, είναι η αγορά συγκεκριμένων παιχνιδιών στα παιδιά τους. Ας πούμε σε ένα αγοράκι θα αγοράσουν αυτοκινητάκια ενώ στο κοριτσάκι κούκλες με ροζ φορεματάκια. Έτσι ουσιαστικά γίνεται πλύση εγκεφάλου στο παιδί πως προτιμά αυτά τα παιχνίδια, μιας και δεν έχει μάθει κάτι άλλο! Όχι πως έχουν κάτι κακό οι Barbie που μου αγόραζαν όταν ήμουν μικρή, αλλά αν παίζεις μόνο με αυτά τα παιχνίδια δεν θα μάθεις και κάτι! Ένα κοριτσάκι δεν αξίζει να μάθει μόνο πώς ντύνουν και χτενίζουν μια κούκλα γιατί θα εξελιχθεί σε μια γυναίκα που θα την ενδιαφέρει μόνο η εμφάνισή της και τίποτα άλλο. Υπάρχουν πάμπολλα παιχνίδια σήμερα και για τα δύο φύλα που μπορούν να διδάξουν πώς να φτιάχνεις κατασκευές, να εξερευνάς, να μαθαίνεις μουσική κ.τλ. Καλό είναι ένα παιδί να εκτεθεί σε πολλές επιλογές και να επιλέξει κάτι που έχει σχέση με τα ταλέντα του. Ο μικρός μου αδερφός που είναι τώρα 10 χρονών, δεν εκτέθηκε ποτέ μόνο σε στρατιωτάκια. Είναι άφθαστος στο να λύνει παζλ και φυσικά αυτό είναι κάτι που του εξασκεί το νου ενώ εκείνος απλά ασχολείται με το αγαπημένο του παιχνίδι. Όχι, δεν είναι μεμπτό αν ένα αγοράκι θελήσει έναν λούτρινο αρκούδο για αγκαλιές ή ένα κοριτσάκι θέλει να παίξει με αμαξάκια.


Και επίσης, οι καθημερινές δουλειές στο σπίτι καλό είναι να μοιράζονται με ένα διαφορετικό μοντέλο από αυτό του παραδοσιακού. Τι θα πει "οι βαριές δουλειές είναι για τον μπαμπά/αδερφό σου"; Και ομολογώ ότι αυτό το είχαμε και στη δική μου οικογένεια και μου έσπαγε τα νεύρα. Δε γινόταν με κακή πρόθεση, αλλά όταν το παιδί δεν είναι αρκετά ώριμο, μοιραία θα πάρει το μήνυμα πως μια γυναίκα δεν είναι ικανή για όσα ένας άντρας. Αν ένας άντρας γουστάρει να μάθει να μαγειρεύει, όπως ο μεγάλος μου αδερφός, να το κάνει! Ποιος το καθορίζει σαν αποκλειστικά γυναικεία ασχολία; Ότι μπορεί να κάνει ένας άντρας (εκτός από τη γέννηση και τον θηλασμό) μπορεί να το κάνει και μια γυναίκα. Εντάξει, δε λέω να δώσεις στο παιδάκι να κουβαλήσει κάνα σακί, αλλά αν ένα κορίτσι μπορεί να σταματήσει το τρίξιμο της πόρτας, με γεια της με χαρά. Τυπικά τουλάχιστον, γιατί αν μεταδοθεί το μήνυμα στο παιδί πως δεν μπορεί να κάνει κάτι, η απόδοσή του θα χειροτερέψει. Και αργότερα ως ενήλικας θα υιοθετήσει αυτή τη νοοτροπία. Και προσωπικά αν υπάρχει κάτι που σιχαίνομαι, είναι η νοοτροπία του άντρα "εγώ δεν πλένω πιάτα/βάζω σκούπα, αυτά τα κάνει η γυναίκα". Άντε από κει.

Άλλη παρωδία πάλι, το ότι ένα κοριτσάκι πρέπει να είναι η "όμορφη" "πριγκίπισσα". Πάλι τα ίδια. Πρώτον, δεν έχει μόνο η ομορφιά σημασία σε αυτό τον κόσμο και το κορίτσι δεν πρέπει να οδηγηθεί σε αναζήτηση μόνο αυτής. Αργά ή γρήγορα θα πέσει πάνω στα πρότυπα ομορφιάς που πλασάρουν τα media και ίσως απογοητευτεί. Θα μάθει πως για να είναι επιτυχημένη μια γυναίκα πρέπει να συμβαδίσει με αυτά τα πρότυπα. Τέτοιες νοοτροπίες είναι ιδανική αρχή για καταστάσεις όπως π.χ. η νευρική ανορεξία αν συμβάλλουν με κακή διαπαιδαγώγηση και ψυχολογική πίεση - και δεν είναι αστείο, έχει πεθάνει κόσμος από τέτοια πράγματα. Η άσκηση και η σωστή διατροφή χωρίς υπερβολές αρκούν, ανεξαρτήτως φύλου. Σκοπός είναι η υγεία και η αυτοπεποίθηση και όχι η αποδοχή των άλλων.

Ή ο ορισμός "πριγκίπισσα" που στα κλασσικά παραμύθια περιμένει τον άντρα, τον πρίγκιπα για να τη σώσει και να δώσει ένα happy end στην ιστορία της. Η οικογένεια θα μεταδώσει το πρότυπο αυτό είτε από υπερβολική "έκθεση" σε κλασικές ταινίες ή αγορά πολλών παιχνιδιών με στρας, στέμματα και τέτοια. Αυτό με σύγχυζε περισσότερο απ' όλα. Δεν κατάλαβα, τι δηλαδή; Δεν έχω αξία από μόνη μου σαν πλάσμα μόνο πρέπει να περιμένω τον άντρα; Προς Θεού, είναι καταστροφικό να παίρνει τέτοια μηνύματα ένα κοριτσάκι και να περιμένει τον "ιδανικό άντρα" όταν μεγαλώσει! Κάθε κοριτσάκι πρέπει να παρακολουθήσει τις ταινίες Mulan, Frozen, Brave και γενικά ταινίες όπου η γυναίκα είχε τα ταλέντα και την ανεξαρτησία της. Άστο καλό, που θα καθόμαστε σαν κακόμοιρες να περιμένουμε τον άντρα να μας σώσει! Μόνες δεν μπορούμε; Κουλές είμαστε; Δε λέω πως δε χρειάζεται ο σύντροφος μελλοντικά, αλλά η δουλειά κάθε συντρόφου είναι να σου κρατά το χέρι και όχι να σε κουβαλάει.

Θα μπορούσα να φέρω πάμπολλα ακόμη παραδείγματα, αλλά το γενικό συμπέρασμα είναι ένα: για μια υγιή ζωή, θα πρέπει να γίνει όσο το δυνατόν περισσότερος παραμερισμός των φυλετικών στερεοτύπων. Το ίδιο γυναίκα είναι π.χ. η νηπιαγωγός και η πιλότος. Το ίδιο άντρας είναι ο πυροσβέστης και ο δημιουργός κοσμημάτων. Ο ανδρισμός ενός άντρα δεν θα πληγεί αν στρώσει κάνα κρεβάτι ή αλλάξει πάνα στο μωρό. Κάθε άνθρωπος ανεξαρτήτως φύλου πρέπει να έχει την δυνατότητα να καλλιεργήσει τις ικανότητές του και να κάνει αυτό που θα του δώσει ευτυχία στη ζωή. Και οι γονείς οφείλει να ενημερωθεί, για να αναθρέψουν σωστά τα παιδιά τους. Μπορεί οι δικοί τους οι γονείς να τους μεγάλωσαν με στερεότυπα, όμως σήμερα ζούμε στην εποχή της αλλαγής και της ενημέρωσης. 

Τι φταίει η επόμενη γενιά να μεγαλώσει με ανόητα κλισέ που ίσως της στερήσουν την αληθινή ευτυχία; Οπότε το παιδί πρέπει να πάρει σωστά παραδείγματα διότι με αυτό που θα μεγαλώσει θα πορευθεί, σε γενικές γραμμές. Όπως είναι και το έργο του Λουίτζι Πιραντέλλο: "...έτσι είναι - αν έτσι νομίζετε!"

Katie :*:*



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου